چرا محاسبه حباب سکه با روش متداول اشتباه است؟

در ایران معمولا برای محاسبه حباب سکه وزن سکه را بر اساس عیار و بر حسب انس به طلای خالص تبدیل می‌کنند و سپس آن را در قیمت انس جهانی و دلار ضرب می‌کنند و حق ضرب سکه را به آن اضافه میکنند تا بتوانند ارزش ذاتی سکه را برآورد کنند. سپس قیمت بازار با این قیمت مقایسه و اختلاف آن به اشتباه حباب نامیده می‌شود.

 این روش در ظاهر ساده است، اما از نظر اقتصادی اشتباه بنیادی دارد. 

سکه طلا فقط طلا نیست، یک دارایی پولی است.
سکه در ایران تمام ویژگی‌های پول را دارد:
ذخیره ارزش
نقدشوندگی بالا
مقبولیت عمومی
امکان مبادله
ابزار پوشش ریسک تورم و ارز

 بنابراین ارزش آن را نمی‌توان صرفا با مقدار طلای داخلش تعیین کرد. 

وقتی یک دارایی نقش پولی پیدا می‌کند، بخشی از قیمت آن ناشی از پریمیوم پولی و ریسک اقتصاد کلان است.

اختلاف قیمت سکه با ارزش فلزی آن، الزاما حباب نیست.
این اختلاف شامل چند مؤلفه واقعی و پایدار است:
هزینه ضرب
هزینه توزیع
اسپرد بازار
پریمیوم نقدشوندگی
تورم انتظاری
نرخ بهره واقعی
ریسک سیاسی و ارزی
محدودیت‌های سرمایه‌گذاری در ایران
بنابراین بالا بودن قیمت سکه نسبت به طلای خالص برابر با پریمیوم طبیعی یک دارایی پولی است، نه الزاما حباب.

 برای اینکه بفهمیم سکه ایران گران‌تر یا ارزان‌تر از استاندارد جهانی است، بهتر است به‌جای مقایسه سکه با طلای خام، سکه ایران را با یک سکه استاندارد جهانی مانند سکه ۱ انسی ایگل آمریکا مقایسه کنیم.

ایگل ۱ انسی نیز مثل سکه ایرانی
هزینه ضرب دارد
پریمیوم سرمایه‌گذاری دارد
بخشی از قیمتش فراتر از ارزش طلای خالص است
بنابراین مقایسه سکه با سکه بسیار منطقی‌تر از سکه با شمش است.

اگر بخواهیم دقیق نگاه کنیم حباب در سکه زمانی اتفاق می افتد که اختلاف قیمت بالاتر از پریمیوم طبیعیِ بازار ایران باشد و نه صرفا اختلاف با ارزش فلزی.

به همین دلیل، روش متداول محاسبه حباب ، که سکه را به طلای خالص تقلیل می‌دهد ، تصویر اشتباهی از حباب سکه است و ارزش تحلیلی چندانی ندارد اما مقایسه قیمت دلاری سکه ایران با یک سکه استاندارد جهانی، روشی ساده، منطقی و کاربردی برای سنجش رفتار بازار و تشخیص انحراف‌های شدید (حباب‌های کوتاه‌مدت) است.