قراردادهای اختیار معامله و استراتژی‌های آن

۱. آپشن چیست؟

آپشن (Option) یک نوع قرارداد مشتقه (Derivative) است که به خریدار آن حق (نه تعهد) می‌دهد که دارایی پایه (Underlying Asset) را در آینده با قیمت مشخص بخرد یا بفروشد.

به صورت کلی دارایی پایه می‌تواند سهام، شاخص بورس، سکه، دلار، نفت، کالا و غیره باشد.

دو نوع اصلی آپشن وجود دارد:

نوع آپشنمعنیتعهد خریدارتعهد فروشنده (Writer)
Call Optionاختیار خرید (حق خرید دارایی پایه با قیمت مشخص)فقط حق خریداگر خریدار اجرا کند، باید بفروشد
Put Optionاختیار فروش (حق فروش دارایی پایه با قیمت مشخص)فقط حق فروشاگر خریدار اجرا کند، باید بخرد
 

۲. اجزای اصلی یک قرارداد آپشن

Underlying Asset: دارایی پایه (مثلاً سهام فولاد مبارکه)

Strike Price (قیمت اعمال): قیمتی که می‌توانید بخرید یا بفروشید

Expiration Date (سررسید): آخرین روزی که می‌توانید آپشن را اجرا کنید

Premium (پرمیوم): هزینه‌ای که خریدار آپشن به فروشنده می‌پردازد (قیمت خود آپشن)

نوع تسویه: فیزیکی (تحویل واقعی دارایی) یا نقدی (تسویه اختلاف قیمت)

۳. موقعیت‌های چهارگانه اصلی در آپشن 

موقعتسود در چه حالتی دارد؟ضرر حداکثرسود حداکثر
خرید Call (Long Call)وقتی قیمت دارایی خیلی بالا برودفقط پرمیوم پرداختینامحدود
فروش Call (Short Call)وقتی قیمت دارایی بالا نرود یا پایین بیایدنامحدود (خطرناک!)فقط پرمیوم دریافتی
خرید Put (Long Put)وقتی قیمت دارایی خیلی پایین بیایدفقط پرمیوم پرداختیخیلی زیاد (تا صفر شدن)
فروش Put (Short Put)وقتی قیمت دارایی پایین نیایدخیلی زیاد (تا صفر شدن)فقط پرمیوم دریافتی
 

۴. استراتژی‌های مهم آپشن ( استراتژی‌های زیادی وجود دارد که در اینجا به تعدادی از مهم‌ترین‌ها اشاره شده است)

استراتژی‌های ساده

Long Call → پیش‌بینی صعود قوی

Long Put → پیش‌بینی سقوط قوی

Short Call → پیش‌بینی خنثی یا نزول ملایم 

Short Put → پیش‌بینی خنثی یا صعود ملایم 

استراتژی‌های ترکیبی معروف 
نام استراتژی
ترکیب موقعیت‌ها
هدف اصلی
ریسک حداکثر
سود حداکثر
Protective Putداشتن سهام + خرید Putبیمه کردن سهام علیه سقوطپرمیوم Putنامحدود
Covered Callداشتن سهام + فروش Callکسب درآمد اضافی از سهام راکدافت سهام تا صفرمحدود (Strike فروش Call)
Bull Call Spreadخرید Call Strike پایین − فروش Call Strike بالاترصعود متوسطهزینه خالصتفاوت Strike − هزینه خالص
Bear Put Spreadخرید Put Strike بالا − فروش Put Strike پاییننزول متوسطهزینه خالصتفاوت Strike − هزینه خالص
Long Straddleخرید Call + خرید Put (همان Strike و سررسید)نوسان خیلی شدیدپرمیوم Call + Putنامحدود در هر دو جهت
Long Strangleخرید Call OTM + خرید Put OTMنوسان شدید با هزینه کمترپرمیوم پرداختینامحدود در هر دو جهت
Iron Condorفروش Put OTM + خرید Put دورتر + فروش Call OTM + خرید Call دورتربازار خنثیتفاوت Strike گسترده − دریافتی خالصپرمیوم دریافتی خالص
Butterfly Spreadخرید ۱ پایین − فروش ۲ وسط + خرید ۱ بالا (Call یا Put)قیمت خیلی دقیق در سررسیدهزینه خالص (معمولاً کم)تفاوت Strike وسط و پایین − هزینه
Conversionداشتن سهام − فروش Call + خرید Put (همان Strike)آربیتراژ / قفل سود بدون ریسکتقریباً صفرسود ثابت و کوچک
Reverse Conversionفروش استقراضی سهام + فروش Put + خرید Call (همان Strike)آربیتراژ وقتی Put گران استتقریباً صفرسود ثابت و کوچک
Long BoxBull Call Spread + Bear Put Spread (با Strikeهای یکسان)آربیتراژ یا قفل سود ثابتتقریباً صفرتفاوت Strike − هزینه خالص
Short Boxفروش Bull Call Spread + خرید Bear Put Spreadدریافت وجه ثابت در ابتداتفاوت Strike − دریافتی خالصتقریباً صفر